تبعیض پنهان در جامعه ی مدرن

فرانسه با جمعیتی بیش از شصت میلیون، یکی از پرنفوس ترین کشورهای اتحادیه اروپا بحساب می آید. اجتماعی که گهگاه در عرصه های مختلف توانسته است جایگاه نسبتا مناسبی را در میان کشورهای همسایه و جهان به خود اختصاص دهد. آوازه  انقلاب صنعتی و هویت ادبی-فرهنگی این سرزمین از شهرت بسزایی در میان جوامع دیگر برخوردار است. در کنار این شهرت نیکو ابعاد دیگری نیز معرف این کشور شش ضلعی میباشند که نباید آنها را در حاشیه نگهداشت. تاریخ این کشور که در مقاطع مختلف زمانی باپیشرفتهای علمی، فرهنگی، سیاسی و اجتماعی همگام بوده است، با استعمار گره خورده است. هر چند که قرار دادن واژه استعمار در کنار هویت فرانسه نه تنها در داخل این کشور بلکه در میان گروههای فرانسوی زبان کشورهای دیگر نیزاستقبال چندانی ندارد، اما برخی از مشکلات کنونی این جامعه ریشه در این شهرت نامیمون دارند.

این مشکلات در سال گذشته با شورش در حومه های اطراف پاریس راه به مطبوعات و صحنه سیاسی باز کرد. جوانان بیکاری که اکثرا فرانسویان مهاجر بحساب می آیند با به آتش کشیدن موترها و ادارات دولتی خشم خود را از تبعیض علیه خویش نشان دادند. این جوانان بیکار و سرخورده در جامعه مدرن کنونی در محلاتی که همیشه از آنها به بدی یاد میشود، زندگی میکنند. بیسوادی، بیکاری، مواد مخدر، فساد اخلاقی، فقر، دزدی و دیگر معضلات اجتماعی در میان جوانان این محلات بیداد میکند. مناطقی که به اطراف پاریس خلاصه نمیشوند و شهرهای دیگر نیز میزبان آنها میباشند. ساکنان این محلات ثمره سالهایی اند که فرانسه چندین کشور از جمله الجزایر را در کنترول خویش قرار داده بود و براساس آن، باشندگان این کشورها میتوانستند جهت کار به فرانسه بیایند.

بعد از جنگ جهانی دوم، کشور فرانسه برای جبران صدمات جنگ و اجرای برنامه های بازسازی، اقدام به وارد کردن نیروی کار ارزان از مستعمرات خویش کرد. بعد از چند سال این نیروی کار که پاریس امروزی و شهرهای پیشرفته دیگر حاصل کار آنان میباشند، اقدام به آوردن خانواده های خویش بدین سرزمین کردند. در آن زمان با آغوش باز از آنان استقبال گردید و بیشتر آنان با گذشت زمان هویت فرانسوی اختیار کردند. این مهاجرین در کنار هویت جدید همچنان هویت اصلی خویش را که مربوط به خاستگاه اجتماعی آنان میشد نگه داشتند. نامهایی که برای فرزندان خویش انتخاب میکردند اکثرا نامهای عربی و بیگانه با هویت جدید بودند.

اکنون فرزندان گروههای کار فراخوانده شده از کشورهای تحت استعمار و یا نسل سوم این کارگران، بدنبال کار سرگردان هستند. بدنبال تحولات اقتصادی، بکار گمارده شدن ماشین بجای انسان و بروز بیکاری در فرانسه، دیگر جایی برای این دسته از فرانسویان وجود ندارد و استقبالی از آنان صورت نمیگیرد. آنان نیز مانند پدران خویش مجبور به زندگی در حومه شهرها هستند اما شرایط مانند گذشته نیست. کشورهای مستعمره دیگر کشورهای مستقل اند و فرانسه نیز دیگر نیازی به این نیروی کار ارزان مانند گذشته ندارد. از سوی دیگر نسل دوم و سوم مهاجرین خود را فرانسوی میدانند و حاضر نیستند تبعیضی را علیه خویش بپذیرند.

در جامعه امروزی فرانسه، بسیاری از باشندگانی که مشخصه های "اصیل" فرانسوی یعنی موی زرد، چشمان آبی و پوست روشن و نام فرانسوی دارند، حاضر به واگذاری فرصت های کاری به هموطنان دیگر خویش که این مشخصه ها را ندارند، نیستند. صحبت از تبعیض در این جغرافیا از لحاظ قانونی جرم محسوب شده و شخص مجرم با زندان و جریمه سنگین روبرو میشود. اما "تبعیض پنهان" سرنوشت تعداد زیادی از مهاجرین را دگرگون ساخته است. در زمان کاریابی در جامعه ای مدرن که هویت فردی تنها به یک شماره یا یک ورق کاغذ یا CV خلاصه میشود، بدست آوردن فرصت کاری برای فرانسویان دارای نام و چهره ی خارجی در برخی موارد ناممکن میگردد. در حال حاضر اکثر بازماندگان هویت استعماری تاریخ فرانسه که اکنون با بدست آوردن تابعیت این کشور خود را فرانسوی میدانند، در حومه شهرها از جمله شهر پاریس، بدور از امکانات زندگی مرفه اروپایی بسر میبرند. داشتن نام خارجی که از سوی فامیلها برای دور نشدن از فرهنگ "اول" برای اطفال انتخاب میگردید، نسل دوم و سوم را سالها از فرهنگ و جامعه کشور میزبان بدور انداخته است